پیشرفت تکنولوژی تا حد ساخت آسانسور فضایی

از قرن 19 میلادی تمامی دانشمندان به فکر ساخت آسانسور فضایی بوده‌اند ولی این سوال هنوز مطرح است که می‌توانیم با پیشرفت امروزی این رویا را به حقیقت برسانیم؟

یکی از بزرگترین چالش‌های سفر فضایی، گریز از مدار زمین می‌باشد. فرقی نمی‌کند این سفر یک ایستگاه فضایی مداری باشد یا رفتن به ماه و سیارات دیگر زیرا اولین و بزرگترین قدم برای عبور از مدار زمین می‌باشد.
آسانسورهای فضایی که مدت‌ها جزء اصلی داستان‌های علمی، تخیلی بودند، امروزه روشی نوین برای غلبه بر مدار زمین می‌باشند.

امکان ساخت آسانسورهای فضایی وجود دارد؟

با توجه به فرضیه‌های اشاره شده یک کابل خط طولانی که در خط استوا به زمین اتصال پیدا کرده است، راهی برای انتقال افراد، لوازم و وسایل نقلیه به فضا فراهم خواهد کرد.
با وجود این تعادل در پایان نقطه اتصال، نیروهای گریز از مرکز ایجاد شده توسط چرخش زمین برگرانش زمین غلبه خواهند کرد و در نتیجه کابل کشیده و عمودی باقی می‌‎ماند.
به غیر از این موضوع در سال 1895 چنین ایده‌ای توسط روسی کنستانتین تسیولکوفسکی ( از ناسا ) ارئه داده شده، ولی مواد به اندازه کافی قوی برای ساخت یک آسانسور فضایی سنتی هنوز وجود ندارد و یا ساخت آن در مقادیر مورد نیاز ممنوع بود.
با این تفاصیل، اگر یک‌سری تغییرات در این طرح اعمال شود، ساخت این آسانسور امکان‌پذیر می‌شود.
درحال حاضر، محققان روی روش‌هایی فعالیت دارند که با استفاده از فناوری‌ها و مواد فعلی به واقعیت تبدیل کنند. این تلاش‌ها در دو تیم مجزا آغاز شده است.

• چند کابلی

 گزارشات بیان‌کننده این است که امیدوارکننده‌ترین روش توسط جورج ژو، پرفوسور مهندسی مکانیک از دانشگاه یورک، پیشنهاد شده است.
وی می‌گوید: استفاده از دو کابل به جای یک کابل و کاملا شبیه به تله‌کابین.
ژو می‌گوید: روش او مانند تله‌کابینی می‌باشد که از فضاپیمای پایین‌تر به فضاپیمای بالاتر حرکت می‌کند. آن‌ها در یک حلقه به حرکت خود ادامه می‌دهند و ثابت نگاه داشته می‌شوند.
با توجه به این گفته‌ها، از نظر فنی این ایده تقریبا تمام شده است و وی بسیار مطمئن است که در قرن 22 به آن دسترسی پیدا خواهیم کرد.
استفاده کردن از دوکابل به‌جای یک کابل برای ثابت نگه‌داشتن آسانسور بسیار استفاده می‌شود و از بادهای متقاطع در جو زمین به آن جلوگیری می‌نماید. این دو کابل به جای اتصال به سطح زمین، در بالای سطح آن معلق خواهد بود و تنش‌ها را بهتر و بیشتر کاهش می‌دهند.
ژو می‌گوید: این طراحی در قرن 22 امکان‌پذیر است، برندان کوین ( استادیار بخش علوم زمین و مهندسی و مهندسی فضای یوریک ) نسبت به چهارچوب زمانی خوشبین‌تر به نظر می‌رسد. همچنین اعتقاد دارد: « من نمی‌خواهم مسائل فنی را دست کم بگیرم (اما) فکر می‌کنم ظرف ۱۰ سال قابل تحقق خواهد بود.»

• آسانسور فضایی معکوس

پروژه‌ای که جهت آسانسور فضایی را معکوس می‌کند. زفیر پنور از دانشگاه کمبریج و امیلی سندفورد در دانشگاه کامبیا به جای اتصال یا لنگر انداختن روی زمین، پیشنهاد اتصال آسانسور فضایی روی ماه را داردند.
در هر صورت، کابل از نقطه لاگرانژ عبور کرده نقطه‌ای بین زمین و ماه که در آن نیروی گرانشی یک‌دیگر را خنثی می‌کنند. این امکان نیز وجود دارد که این مکان ایده‌آلی برای ساخت نوعی کمپ پایه است که در آن پروژه‌های ساختمانی و آزمایش‌های علمی می‌توانند با خیال راحت انجام شوند.
این نوع از آسانسورها به اندازه پیشنهادهای سنتی برای آزادی از مدار زمین یا فعالیت‌های بلافاصله در مجاورت آن مفید نخواهد شد. با تمام این تفاصیل، به‌صورت قابل توجهی هزینه و چالش‌های مربوط به سفر به ماه و بازگشت از ماه را کم کرده و زمینه‌ی مهاجرت را فرام خواهد کرد.
بهترین چیز درباره هر دوی این پیشنهادات این است که می‌توان آن‌ها را با موادی مثل تیتانیوم و آلومینیوم ساخت چرا که به‌صورت گسترده‌ای در دسترس هستند و می‌توان بدین ترتیب با استفاده از فناوری‌های حال حاضر، امکان سفر به ماه را فراهم کرد.

محدثه خلیلیان